±

Δεν μπορώ να συγκεντρωθώ στο διάβασμά μου, πάει και τέλειωσε. Χθες έγραφα στο twitter ότι μου θυμίζω τον Χριστόδουλο (+) που διάβαζε στη χούντα και δεν έκανα πλάκα. Η πόλη μου βράζει. Ο ένας βράζει δίπλα στον άλλο, στο ζουμί του άλλου, ενώ -εσφαλμένα- πιστεύει ότι βράζει στο δικό του ζουμί. Είναι παρανοϊκό αν το καλοσκεφτείς. Ο κοινωνικός αυτοματισμός δουλεύει καλύτερα όσο πιο φιλελεύθερη είναι η νοοτροπία των ανθρώπων. Και η νοοτροπία των ανθρώπων εξαρτάται πολύ από τη νοοτροπία της οικονομίας στην οποία συμμετέχει. Ανταγωνισμός και αριστοποίηση. Με τους αγκώνες ο καθένας μας ανοίγει από τις εισαγωγικές εξετάσεις στα πανεπιστήμια το δρόμο του. Έχεις καθε δικαίωμα να σπρώξεις, έχεις υποχρέωση να σπρώξεις και να πετύχεις το δικό σου ιερό στόχο. Αν δε σε καταλάβουν, ακόμα καλύτερα. Θα μπορείς να υπερηφανεύεσαι για μια ηθίκη ορθή. Αν σε πάρουν χαμπάρι, δεν τρεχει τίποτα, κι άλλοι το κάνουν, έτσι είναι η ζωή, μια μάχη να βγεις μπροστά.

Μου έρχονται όλα αυτά στο μυαλό διαβάζοντας για την εισαγωγή σε ένα μεταπτυχιακό πρόγραμμα. Έχω αλλάξει από εκείνη την εποχή όμως. Δε θέλω να πάρω εγώ τη θέση αν υπάρχει καλύτερος, και όχι, δε θα κάνω ό,τι μπορώ για να μπω. Δε θα τηλεφωνήσω σε κανέναν, ποτέ δε θα το έκανα, βέβαια, αλλά τώρα νιώθω πολύ πιο σίγουρος ότι κάνω το σωστό. Γύρω μου βλέπω ανθρώπους χαμένους στις ιδέες τους. Είμαι Έλληνας, κάποιος σκέφτεται, και δικαιολογεί τη συμπεριφορά του. Γυρίζει με την αγέλη του στους δρόμους της πόλης μου και επιτίθεται. Πεινάει. Είναι ατάιστος μέρες, χρόνια, πολλά χρόνια πνευματικής δίαιτας.

Φταίει; Φταίει. Φταίει που δεν μπόρεσε να ξαναβρεί το δρόμο του, που δεν κατάλαβε ότι ο δρόμος που μας έδωσαν όταν ήμαστε μικροί ήταν μόνο μια σπρωξιά για να πάρουμε την πρώτη μας ανάσα. Αρκέστηκε στο θηλασμό. και τώρα που έβγαλε δόντια λυσσάει για κρέας. Θα ήταν διαφορετικές οι κρίσεις μου αν μεγάλωνε σε μια κοινωνία κλειστή, χωρίς τη δυνατότητα να αναζητήσει το δρόμο για την αλήθεια. Όχι την αλήθεια, αλλά μια μέθοδο για αυτήν. Έχει χαθεί. Τον λυπάμαι και ταυτόχρονα τον μισώ. Δεν τον μισώ για αυτό που είναι ο ίδιος. Εξάλλου, πάντα θα υπάρχουν κάποιοι να πάρουν αυτή τη θέση στην ιστορία. Περισσότερο τον μισώ γιατί με ωθεί στη βία. Μια άσχημη βία, ατομική, χυδαία, αντιδημουργική. Δεν είμαι κατά της βίας, γενικά. Σε αυτή οφείλουμε τις ψηλές οροσειρές και τα γλυστερά βράχια, το γουργουρητό του ηφαιστείου και τα αστέρια στον ουρανό. Στη βία υποκλινόμαστε για το οχτάωρο και το επίδομα θέρμανσης. Η βία έχει μια εγγενή γοητεία που εκπλήσσει όποιον τη δει επί τω έργω. Αλλά ακόμα και τα αποτελέσματά της αν αφουγκραστείς, σε γεμίζει το συναίσθημα της τελείωσης.

Αυτή η βία είναι στον αντίποδα των όσων βλέπω. Η βία τους είναι άσχημη, λερωμένη με μικρόψυχα κίνητρα. Οι γκριμάτσες τους, τα όπλα τους, όλα ξεχειλίζουν με μια εφήμερη χυδαιότητα. Ανόητα παιδιά στα χέρια πορνογράφων της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Αναλογίζομαι τους παππούδες τους. Κάποιου είναι εγγόνια αυτά τα παιδιά. Τι τους λένε, άραγε; Στις μανάδες τους, τι λένε; Όταν εγώ ασκώ βία στους δρόμους - ναι, δεν το αρνούμαι - μπορώ να συζητήσω μετά με όλους το σκεπτικό μου. Μπορούν να διαφωνήσουν, και κακά τα ψέματα οι περισσότεροι διαφωνούν, αλλά διαλέγομαι με αξιοπρέπεια. Αυτοί μπορούν να μιλήσουν για αυτή τη βία που επιλέγουν με τον πατέρα τους; Αμφιβάλλω. Θεωρώ πιο πιθανό να λένε ότι ήταν σε κάποια καφετέρια ή ότι συμμετείχαν κάπου για να φύγουν οι ξένοι. Έχουν - πιστεύω - επίγνωση της αηδίας που θα προκαλούσαν ακόμα και στην ίδια τους τη μάνα.

Έτσι, κρύβονται. Γι αυτο και δε θεωρώ την πράξη τους πολιτική. Όση βία κι αν αυτή ενέχει, δεν είναι αυτό που την κάνει πρόστυχη. Είναι η ψυχολογία του δοσιλογισμού που κρύβεται μέσα της. Η γνώση των δρώντων πως αυτή η πρακτική τους εξυψώνει μόνο στον κύκλο όπου οι ομοϊδεάτες τους θέτουν τα στρεβλά κριτήρια αξιολόγησης. Και ο δοσίλογος στην κατοχή έπαιζε στα γόνατα την κόρη του, αλλά ήξερε τη σαπίλα της ψυχής του. Το ίδιο κι αυτοί. Ντρέπονται. Γι αυτό και γω τους μισώ. Είναι τόσο αξιολύπητοι που μου γεννούν την αηδία της ύπαρξής τους. Είναι ξένοι στο σώμα της πόλης μου. Αυτοί είναι οι λαθρομετανάστες της ηθικής, που θαλασσοπνίγονται στα κύματα της προσωπικής τους ματαιοδοξίας, ονειρευόμενοι να φτάσουν σε μια ακτή που θα θέλουν αμεσως να εγκαταλείψουν. Τους σιχαίνομαι με όλες τις μορφές που μπορεί αυτό το συναίσθημα να εκδηλωθεί. Πολιτικά, ηθικά, αισθητικά, ακόμα και εθνικά σιχαίνομαι που είμαι Έλληνας. Αναγουλιάζω που μιλώ την ίδια γλώσσα με αυτούς. Αυτό με κάνει βίαιο.

Όσο έρχομαι σε επαφή με την ιστορία της ανθρώπινης γνώσης, τόσο πιο πολύ βίαιος αισθάνομαι. Στο αερόστατο που βρίσκομαι είναι τα σακιά με την άμμο. Θέλω να τους κόψω το σκοινί, να ελευθερωθώ απ' αυτούς. Η κοινωνία μου δεν το θέλει, άραγε; Είμαι σε συναισθηματικό παραλήρημα. Έρχεται στο μυαλό μου το δίστιχο των Pet Shop Boys : "I pour a drink, and watch the fight". Μόνο που ποτέ δεν είχα αυτό το fight στο νου μου.

Στο δρόμο που ο προπάππους μου ο Κώσταντινος είχε καφενείο μερικά τσογλάνια γεμίζουν το χρόνο των βραδινών δελτίων. Από που είστε, ρε; Ναι, σε σένα μιλάω! Εγώ την πόλη μου τη θέλω πολύχρωμη, να μυρίζει μπαχαρικά και ιδρώτα με παστουρμά, να ακούω τη μουσική των γλωσσών και να βλέπω τα σχιστά μάτια νηπίων. Θέλω να μπορούν να γονατίζουν προς τον Υμηττό (αλήθεια - ποιο είναι το παρατσούκλι του Υμηττού, Έλληνα μου, ξέρεις;) και να μαθαίνω από τη μυρωδιά του ψητού κρέατος δίπλα στο σπίτι μου ότι προχτές (9/5) ήταν η μέρα της εθνικής ανεξαρτησίας της Ρουμανίας. Θέλω τη μητρόπολη των αρχαίων χρόνων, που τόσο επιπόλαια έχεις γνωρίσει στα πενιχρά διαβάσματά σου, σήμερα. Εσένα δε θα σε χρειαστώ σε αυτή την πολή. Περισσεύεις με τη μικρότητά σου, πιάνεις πιο πολύ χώρο απ' όλους τους μετανάστες μαζί. Η μυρωδιά σου μου κόβει την όρεξη για ζωή. Και - άκουσες τα νέα; - θέλω να ζήσω, ρε!