Σελίδες

Σάββατο 10 Απριλίου 2010

Ένα τρελό τρίγωνο





Αφορμή για όλα αυτά στάθηκε ένα απλό περιστατικό στα δεκεμβριανά του 2008. Το μαύρο σπρέι στη μούρη του ανδριάντα του Ρήγα στα προπύλαια του πανεπιστημίου Αθηνών. Άρχισα να διαβάζω για το Ρήγα, αφήνοντας ό,τι είχα μάθει στο σχολείο πίσω μου. Συνειδητοποίησα ότι οι γνώσεις μου ήταν ελάχιστες, κι όσο διάβαζα τόσο πιο πολύ μου άρεσε η θέση του στη δεδομένη κοινωνικοπολιτική συγκυρία στο βαλκανικό χώρο του 18αι. Για να είμαι ειλικρινής, μάλλον τον θεωρούσα γκέι όταν ήμουν μικρός. Πολύ διανόηση, βρε παιδί μου, και ποιηματάκια, πολύ μελό και σοφτ-κορ.

Διαβάζοντας, λοιπόν, και μαθαίνοντας για τη ζωή και τη δράση του, μου αποκαλύφτηκε μια προσωπικότητα που ήταν μακρά πιο ενδιαφέρουσα από ό,τι νόμιζα. Και πολύ επαναστατική. Πολύ μπροστά λέμε.



Με λίγα λόγια ο τύπος προσπαθούσε με ένα μυστικό δίκτυο συνεργατών, εμπόρων και τυπογράφων να επηρεάσει τους υπηκόους της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας - ανεξαρτήτως εθνικής προέλευσης και θρησκείας - ώστε να επαναστατήσουν.

  • Αναφέρει στο Θούριο ότι "σκοτώθηκαν και Τούρκοι και Ρωμιοί χωρίς αφορμή από τους τυράννους" χωρίς να τους ξεχωρίζει.
  • Προτρέπει "Βούλγαρους, Αρβανίτες, Αρμένιους, Ρωμιούς, Αράπηδες και Άσπρους και Μαλτέζους" να πάρουν τα όπλα.
  • Υποστηρίζει -όχι απλά τη δημοτική- αλλά την ομιλούσα γλώσσα ώστε ο λαός να καταλάβει τα κείμενα και να αποκτήσει θάρρος.
  • Και τη στιγμή που ήταν να τον σκοτώσουν λέει ο Χ. Περραιβός (κολλητός και βιογράφος του) έριξε κι ένα μπουκέτο στον τύπο, καταρίπτοντας για πάντα το σοφτκοριλίκι που νόμιζα.

Κι έρχεται ένας άνθρωπος στο σήμερα να βάψει τη μούρη του, χωρίς να ξέρει - είμαι σίγουρος - ποιος υπήρξε ο Ρήγας. Που - τηρουμένων των αναλογιών - θα έπρεπε να γράψει "τιμή και δόξα" αλλά 'ντάξει - μην το τραβάω. Αυτό είναι το πρώτο φαινόμενο τσίου.



Το δεύτερο ήρθε σαν αμώνι από τα ψηλά. Ο άλλος ανδριάντας που έχει εκεί είναι του πατριάρχη Γρηγορίου Ε'. Αρχιπαπάς την περίοδο που μιλάμε, ήταν εχθρός των επαναστατών (όπως όλο το υψηλό παπαδιλίκι) και μετά το θάνατο του Ρήγα προσπάθησε να σβήσει το έργο του. Έλεγε ότι "τα έργα αυτά (του Ρήγα) είναι γεμάτα από διαφθορά και αντίθετα προς τα δόγματα της ορθοδόξου πίστεώς μας". Τρέχα γύρευε. Το κερασάκι; Τον αφόρισε! Η θέση της εκκλησίας σήμερα είναι ότι εξαναγκάστηκε από την Πύλη αλλά τι θα πουν κι αυτοί αφού δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν τη σύσταση ελεύθερου κράτους και να κρύψουν τη συμβολή του Ρήγα.

Για να ολοκληρώσω, λοιπόν, έχουμε στην εικόνα δύο ανδριάντες
έξω από το εθνικό πανεπιστήμιο που ήταν στα μαχαίρια τον 18αι. , κι έναν επαναστατημένο άνθρωπο να δηλώνει την αντίθεσή του μαυρίζοντας μια μούρη με μουστάκι ενώ ο μαρμάρινος μακαρίτης ήταν πολλαπλάσια πιο επαναστατικός όταν ήταν στην ηλικία του βαφέα.

Τρελό ;





18 σχόλια:

πριγκιπας είπε...

Από την πρώτη στιγμή που είδα τη φωτογραφία με το άγαλμα του Ρήγα Φεραίου "βανδαλισμένο" μου άρεσε. Πιστεύω ότι θα ήταν περήφανος, αφού ο ίδιος υπήρξε επαναστάτης, αν έβλεπε ένα μεγάλο κομμάτι της χώρας του να εξεγείρεται (εκτός βέβαια αν τον έπιανε εκείνη η γεροντική μουρμούρα και μας κατακεραύνωνε όλους και διαμαρτυρόταν που κάποιος του χάλασε το άγαλμα του). Ίσως να ακούγεται ψευτοκουλτουριάρικο, αλλά καμιά φορά πρέπει να διώξουμε (και ίσως βίαια) της επαναστατικές μορφές του παρελθόντος για να προχωρήσουμε.
Όσον αφορά το άλλο άγαλμα, αυτό του πατριάρχη Γρηγορίου Ε', νομίζω κάπου είχα πετύχει μια φωτογραφία του από τον Δεκέμβριο του 2008 και στο βάθρο του αναγραφόταν με σπρέι η φράση "Ούτε θεοί, ούτε αφέντες".

Αυτά, και ελπίζω να μην σας κούρασα :)

Ιωσηφίνα είπε...

Ευχαριστούμε τικτακ

Λείπει λίγη ιστορία από αυτό το μπλογκ.

και επίσης, είναι γενναίο και σωστό αυτό που κάνεις να ερευνάς έτσι τα πράγματα σε μια μαυριδερή φάση όπως αυτή που διανύει η Ελλάδα τώρα

(όσο για αυτό που λέει ο πρίγκιπας για το παρελθόν θα αντικαθιστούσα ίσως το ρήμα 'διώξουμε' με όρους όπως 'επαναπροσδιορίσουμε' και 'επανασυσχετιστούμε')

Tic Tac είπε...

Πριγκηπα,

συμφωνω οτι ο Ρηγας του σημερα θα ηταν περηφανος για τους εξεγερμενους. Συμφωνω οτι πρεπει να ερθεις σε γονιμο διαλογο με τις επαναστατικες μορφες του παρελθοντος αλλα οχι "να τους διώξουμε (και ίσως βίαια)" οπως λες , {θεωρω απο κεκτημενη ταχυτητα}.

Επισης, δε θεωρησα ποτε "βανδαλισμο" (με ή χωρις εισαγωγικα) τη βαφη του ανδριαντα. Δεν ενεχει καμια ιεροτητα. Το προβλημα μου με την πραξη αυτη ειναι πολιτικο και αισθητικο κι οχι ηθικο.

Ακουσα και μια αλλη αποψη συζητωντας το εκτος διαδικτυου. Η υποθεση ειναι οτι ο ανθρωπος που το εκανε δεν εδειξε απαξιωση στο εργο του Ρηγα αλλα στο συμβολισμο του ανδριαντα ως μεσο προβολης. Η απαντηση μου ηταν "μακαρι, αλλα πολυ αμφιβαλλω."

Χαρα μας να συζηταμε, καμια κουραση.

Tic Tac είπε...

Ιωσηφινα,

ασε τις μαλαγανιες.

Tic Tac είπε...

Για οσους αγαπανε την ιστορια υπαρχει ενα καλο κειμενο για το σουσουρο γυρω απο τους 2 ανδριαντες την εποχη των αποκαλυπτηριων. Διαβαζοντας το βλεπεις και το κλιμα της εποχης. Αξιζει. Κι αν εισαι της τεχνης, παλι αξιζει.

http://www.google.gr/url?sa=t&source=web&ct=res&cd=1&ved=0CAgQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ems.gr%2Fems%2Fclient%2Fuserfiles%2Ffile%2FEKDOSEIS%2FELLINIKA%2FEllinika_35_2%2FMukoniati.pdf&ei=SQXDS4ObDYbknAPqqfHRBg&usg=AFQjCNGGrvuCmCskC4hmAatrpxHK8UskRQ&sig2=nvjMlZWGH8zaI4UNsV5jRA

MrT είπε...

ya man...όπως θα έλεγε άλλωστε και στις μέρες μας ο Ρήγας...

SaLaMi-EdAfOuS είπε...

Ωραία όλα αυτά και θα ήθελα πολύ αυτή τη στιγμή να διαβάσω το κείμενο αλλά δεν με πάει κάπου αυτό το λινκ...

SaLaMi-EdAfOuS είπε...

Α όχι ,εντάξει...

ιδεαληστής είπε...

επειζή με τρώει ο κώλοζμ:

wspote palikaria ..!
%D

ο Ρήγας ήταν λίγο έξω από την πρακτική της επανάστασης και ίσως αποτέλεσε τον θεωρητικό αναδευτή μιας κατάστασης που τελικά έφερε το 21. ποιητής πρώτα και λόγιος (ωραίες λέξεις για να στις φοράνε) και μετά οργήλος.. κι άμα.

ίσως μπορεί να πει κανείς οτι ήταν ελίτ , σοφτκορ και ασαφούς ταυτότητάς ξέρω γω- δεν έχω γνώση να πω πολλά , αλλά είναι σίγουρα άξονες ανάλυσης του Φεραίου από μακρυά στο τώρα , νομίζω.
και φυσικά το να πάει να πατήσει σύμβολο πάνω του, είναι μια ενέργεια που ανεβαίνει σε προτομή άλλου (...) και δανείζεται κάτι για να το μειώσει/εκμεταλλευτεί/αποδοκιμάσει/βεβηλώσει ή ασυναίσθητα στιγματίσει . αλλά αν ασυναισθητα έγινε κάτι τέτοιο εντάξει, τι να λέμε!

σήμερα δε νομίζω οτι έχει να πει κανείς κάτι περι επανάστασης πραγματικά .
και κρατώ το 'rebel the rebellions' σα μια παρεξηγίσιμη αλλά καλή ατάκα εγώ. . .


tictac , μου επιτρέπεις, εξεπλάγην από το ποστ αυτό και την ευαισθησία, πως να το πω, την κριτική ματιά σε αναρχικούς και πρακτικές τέτοιες. τι κρύβει αυτό? έτσι σκεφτόσουν/μασταν/νταν και το Δεκέμβρη (?)

BBB είπε...

Μου άρεσε το ποστ για το Ρήγα και ήθελα να μοιραστώ μια σύγχρονη άποψη για τη στάση μας, όχι απέναντι στην προτομή του αλλά απέναντι στις ιδέες του.

Πριν καμιά βδομάδα επαιζα σκάκι μ' ένα νεαρό σέρβο online και πιάσαμε την κουβέντα στο chat. Με ρωτά τι γίνεται, άσε του λέω χρεωκοπία και για να μας ξελασπώσουν οι γαλλογερμανοί θ' αγοράσουμε φρεγάτες και τέτοια. Και η συζήτηση πήγε στις μέγάλες δυνάμεις που κάνουνε κουμάντο και πάντα υποκινούσαν πολέμους στη βαλκανική για τα συμφέροντά τους και τι θα γίνει τώρα με την κρίση και τα σχετικά.

Α ρε και νάμασταν οι βαλκάνιοι ενωμένοι, δεν θα τους είχαμε ανάγκη, του λέω.

Και μου απαντά:
Άσε φίλε, το δοκιμάσαμε και μεις στη Γιουγκοσλαβία και δες τι έγινε.

Το σκέφτομαι λίγο, δεν έχω τι να πω οπότε απλά καταπίνω σάλιο.

Εκείνος συνεχίζει αθάνατος σέρβος "εμείς έχουμε πρόβλημα με τους αλβανούς κι εσείς με τους σκοπιανούς και να δούμε τι θα κάνουμε" και τέτοια.

Ψελλίζω εγώ ότι εν μέσω κλιματικής αλλαγής και παγκόσμιας οικονομικής κρίσης είναι βλακεία να ασχολείσαι με προαιώνια εθνικά κολλήματα...

Ήταν όμως φανερό ότι δεν θα τον έπειθα. Σκέφτηκα μάλιστα ότι μπορεί να έχει ενοχληθεί. Δεν είναι και λίγο να σου κάνουν διεθνιστικό κήρυγμα εκ του ασφαλούς, όταν εσύ έχεις ζήσει όχι απλό πόλεμο, βαλκανικό πόλεμο και μάλιστα εμφύλιο.

Δεν τον έβλεπα, αλλά ήμουν σίγουρος ότι το πρόσωπό του είχε το χαμόγελο εκείνου που λυπάται έναν αφελή...

Τελικά εγώ έκανα ματ, αλλά αισθάνθηκα ότι αυτός με κόλλησε στον τοίχο.

Tic Tac είπε...

Ideal,

ο Ρηγας δεν ηταν καθολου εξω απο τη σκληρη επαναστατικη πρακτικη. Αυτο ειναι η λαθεμενη εντυπωση που εχουμε ολοι απο το σχολειο. Το σοφτ-κοριλικι που ανεφερα στο ποστ. Το αν σκοτωσε οσους σκοτωσε ο Καραισκακης ειναι αλλο θεμα.

Με μαθαινεις σιγα σιγα.

ιδεαληστης είπε...

ναι, μαλλον.

πάντα τον άλλον τον μαθαίνεις με από αυτό που σου δείχνει , που αποφασίζει να σου δείξει .
κ σίγουρα έχει και άλλο, απλά αυτό που φαίνεται πάει μπροστά.

αλλά οι απολυτοι, αποφασιστικοί και αποφασισμένοι είναι λίγο δεδομένο οτι δεν περιμένεις να αλλάξουν σε κάτι άλλο..
ε?


ΒΒΒ, ασε έχω νιώσει ακριβώς έτσι μαλαξ, με Κροάτη και Σέρβο μπροστά.

MrT είπε...

δεν παίζει να υπήρχε άνθρωπος να σκότωσε περισσότερους από τον Καραϊσκάκη...eeeverrr...αφού ο μαν ήταν από Ντγκαρδίτσα...

Tic Tac είπε...

ΒΒΒ,

ευχαριστω για το πολυ ωραιο σχολιο. Ειναι αληθεια οτι δε σωζει παντα η ομοσπονδια. Αν και στην περιπτωση που οραματιζοταν ο Ρηγας η διαφορα ειναι οτι θα υπηρχε α μ ε σ η μεταβαση απο τον οθωμανικο ζυγο στην ομοσπονδια. Δηλαδη πριν την ιδρυση των συγχρονων εθνικων κρατων οπως τα ξερουμε ολοι σημερα. Αυτο -ποιος ξερει- μπορει και να ειχε αλλη εκβαση. Ουσιαστικα, τωρα που το σκεφτομαι, θα ηταν η ΕΕ του τοτε, με αρχικα ΒΕ = Βαλκανικη Ενωση (χαχαχα).

Ετσι (για την ορθοτητα του λογου και μονο) αλλο η προτομη αλλο ο ανδριαντας.

Καλα ματ και καλυτερα ιλουστρασιον ευχομαι.

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραίο ποστ. Βέβαια, οι ανδριάντες σκοτώνουν τη μνήμη των επαναστατών, γιατί τους τοποθετούν δίπλα στην πλαστή αίγλη του κατεστημένου. Είναι λογικό λοιπόν όσοι εξεγείρονται να μουντζουρώνουν τα μούτρα της εξουσίας. Το πρόβλημα βέβαια είναι ότι ο Ρήγας δεν ήταν ακριβώς εξουσία όσο ζούσε.

Υπάρχουν αρκετά κρούσματα ανιστόρητης επίδειξης βλακείας τελευταία, συνήθως εθνικιστικού περιεχομένου. Ο Ματάς που ψέκασε τον Γλέζο σίγουρα έχει φαντασιώσει ότι κάνει καταδρομική στην Ακρόπολη να κατεβάσει τη σημαία του οχτρού. Οι στρατόκαυλοι ΟΥΚάδες σίγουρα θα γούσταραν να είναι απόγονοι ανδρειωμένων Σουλιωτών, που δεν μάσαγαν τον πούτσο τους αλλά ήταν Αλβανόφωνοι του κερατά. Και πάει λέγοντας.

Ο καθένας πια βαράει όποιον να 'ναι, αρκεί να του μοιάζει για εχθρός. Έχει γίνει τουρλουμπούκι το πράγμα. Fusion που λέμε και στο χωριό μου...

Tic Tac είπε...

Καλως τον κι ας αργησε, Νεφελικα.

Αυτος ο συμβολισμος που λες "λογικο" ειναι : σκοτωνω την πεταλουδα στο Πεκινο για να βρεξει στο θεσσαλικο καμπο. Μαλλον εννοεις εξηγησιμος.

Η σχιζοειδης εθνικη ψυχοσυνθεση υπαρχει και περναει καλα, οπως λες.

MrT είπε...

τικτακ,
κάποτε ο γλέζος σε συνάντηση με αριστερούς είχε προτείνει τη ΒΕ ως αντίβαρο στην ΕΕ...την ίδια εποχή που κατά της ΕΕ ήταν από το ΚΚΕ έως το ΠΑΣΟΚ (με το αναλοίωτο ΕΟΚ και ΝΑΤΟ, το ίδιο συνδικάτο)...

αθάνατε τικτακ,
βαδίζεις προς ακρόπολη να κλέψεις ναζιστική σημαία...

Tic Tac είπε...

http://roides.wordpress.com/2011/03/23/23mar11/#comment-35066

Φροντιζω την υστεροφημια του ποστ. Να μην ειναι ανενημερωτο.