socialism ou barbarie

Σε λίγες μέρες συμπληρώνονται 6 μήνες από το Δεκέμβρη της γενιάς μας. Βάρκιζα τέλος, γράφει σε ένα τοίχο κάτω από την πολυκατοικία μου. Όμως, τις μέρες που καιγόταν η Αθήνα, κάποιοι συνέχιζαν τη δουλειά τους, σαν να μην τρέχει τίποτα. Κάποιοι άλλοι βρήκαν επιτέλους εκείνη την αφορμή που τόσα χρόνια έψαχναν και χύθηκαν στους δρόμους. Κάποιοι άλλοι αναθάρρησαν, όμως έπειτα θρονιάστηκαν πάλι στη σιγουριά και στη θαλπωρή του καναπέ τους. Κάποιοι αποφάσισαν να τραβήξουν δρόμους σκοτεινούς, όπως από καιρό τώρα ήθελαν. Και κάποιοι, υποτίθεται μέσα στα πράγματα, αδυνατούσαν να καταλάβουν και να εξηγήσουν αυτά που γίνονταν, μα κυρίως αυτά που μπορούσαν ακόμη να έλθουν και δεν είχαν έλθει.
Σήμερα…σχεδόν 6 μήνες μετά…όλοι αυτοί οι κάποιοι βαδίζουν σε άλλους ρυθμούς…οι οργισμένοι 15χρονοι είναι αλλού…οι οργισμένοι νέοι επίσης…αυτοί που ήταν πάντα αλλού, εξακολουθούν να βρίσκονται εκεί…και αυτοί που κάπου αλλού βρέθηκαν τις σκοτεινές μέρες του Δεκέμβρη, τώρα σκάβουν δέντρα, πίνουν μπύρες, αράζουν σε παραλίες, βρίσκουν πάλι λίγο χρόνο να δουλέψουν και να ερωτευτούν…
6 μήνες μετά το Δεκέμβρη, παραμονές εκλογών, ένα ερώτημα έχει στηθεί στη σκηνή του πολιτικού θιάσου που μας κυβερνά χρόνια τώρα: σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα; Στα λόγια της Λούξεμπουργκ και στα κείμενα του Καστοριάδη, περιστρέφεται ο πολιτικός θίασος και παίζει με νοήματα που αδυνατεί από πάντα να καταλάβει, όπως αδυνατεί εδώ και 6 μήνες να καταλάβει τα πιο βαθιά και πιο ρηχά αίτια του Δεκέμβρη μας.
Αφοριστικά δημιουργούνται εξισώσεις, γράφονται κείμενα, μάλλον από ανθρώπους που στις βιβλιοθήκες προσπερνούσαν τον Καστοριάδη, όπως ο θίασος της αρχαίας τραγωδίας προσπερνούσε το μίασμα.
Το δίλημμα του Καστοριάδη ξεπερνά ΠΑΣΟΚ και ΝΔ και το εκκρεμές Καραμανλής – Παπανδρέου. Το δίλημμα του Καστοριάδη ξεπερνά εποχές και χρόνους, τοποθεσίες και έθνη, άτομα και κοινωνίες, δίπολα και λοιπές διχοτομήσεις. Ο σοσιαλισμός, για τον Καστοριάδη, είναι ο Δεκέμβρης του 2008 να διαρκεί για πάντα, κάθε μέρα και κάθε ώρα, σε κάθε άτομο, με κάθε τρόπο. Να μην εξαντλείται άσκοπα σε χρονικούς ή τοπικούς περιορισμούς, ταξικές ή εθνικές διαφορές, σε βίαιες ή «έξυπνες» μορφές αντίδρασης. Κάθε μέρα να ξυπνάς με την αίσθηση της επανάστασης, προσωπικής, ατομικής, κοινωνικής και πανανθρώπινης. Επανάσταση στο κρεβάτι και στην κουζίνα, στη δουλειά και τη διασκέδαση, στις συναναστροφές και στις εξορίες. Ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να περιχαρακώνεται, δεν μπορεί να εξαντλείται, δεν μπορεί να μένει σταθερός και άπραγος.
Και η βαρβαρότητα είναι ο εφησυχασμός, η καθησυχασμός, η άβουλη πραότητα, η αντίδραση που μένει σκλαβωμένη στον καναπέ (ενώ υπάρχει), ο φόβος και η καταπράυνσή του με δόσεις κατανάλωσης και εξάρτησης από τις φωνές των ειδικών, η υποταγή στο άλογο ή το παράλογο και τέλος η γενικευμένη υποταγή σε «αυτό που δεν μπορώ να κάνω τίποτα, για να αλλάξω και να αποφύγω».
6 μήνες μετά το Δεκέμβρη, στις καθημερινές μας συναναστροφές έχει επανέλθει η ειρήνη και η τάξη που οι πολλοί μας επιβάλλουν να έχουμε. Τα ανήσυχα πνεύματα και μυαλά σιωπούν και πνίγονται στη γενικευμένη βαρβαρότητα που επιδιώκουν και πετυχαίνουν οι πολλοί. Δεν είναι βάρβαροι ούτε αυτοί που μας κυβερνούν, ούτε αυτοί που θέλουν να μας κυβερνήσουν. Βάρβαροι είναι όσοι περιορίζουν τους πολύχρωμους ορίζοντές τους στη μπάλα και τα μπουζούκια, το Lacoste και την L. Vitton, το δίλημμα Κολωνάκι ή Εξάρχεια, τα γρήγορα αυτοκίνητα και τις γκόμενες με τις κοντές φουστίτσες. Που την περιορίζουν σε αυτά και μόνο αυτά και δεν θέλουν ή δεν μπορούν να δουν το πολύχρωμο που ξετυλίγεται πέρα από τα κλειστά πλαίσια.
Βάρβαροι όμως πάνω από όλους εμείς…που 6 μήνες μετά, πίνουμε μπύρες και ερωτευόμαστε, σαν να είναι αυτό μόνο που μας έμεινε πια στη ζωή, αφού πετύχαμε πλέον να παρασταθούμε στην εξέγερση που θα αναφέρουμε με δέος και στόμφο στα εγγόνια μας. Και τελικά…περιμένοντας να φύγουν οι βάρβαροι…διαπιστώνουμε ότι δεν υπάρχουν καθόλου…ότι είναι μία λύση…είναι ο φόβος ότι θα έρθουν ενώ είναι ήδη εδώ…είναι η ταυτόχρονη ηρεμία που προσδίδει η εναπόθεση των σημαντικών σε άλλους…η αποποίηση του χρέους μας απέναντι στους εαυτούς μας και την κοινωνία μας…η δικαιολογία ότι δεν μπορούμε, διότι δεν μπορούμε…