Σελίδες

Παρασκευή 1 Αυγούστου 2008

The art of listening less

Σε μια στιγμή γλυκιάς καταθλιψούλας,
ακούγοντας διάφορα πράγματα απο την Ισλανδία
ελαφρά ακουσμένος,
έχοντας μόλις γυρίσει απο 8ήμερη ιταλικού στυλ οτι-να-ναι περιοδεία η οποία τόσο επάξια δικαιολόγησε τον τίτλο της ώστε ανάγκασε την κατα τα άλλα ήρεμη Iosifina για μια βδομάδα να αυτο-αποκαλείται Patty Smith και να βολοδέρνει με ένα μπουκάλι whiskey στα backstage κακοφήμων φεστιβάλ,
λιγο πρίν την αναπόφευκτη επιστοφή μου στο εργασιακό μου περιβάλλον η οποία τόσο αβίαστα μου προκαλεί ένα ανεπαίσθητο στράβωμα του στυλ "προχθές τα σπαγα μπροστά σε 600 άτομα που δεν με είχανε ξαναδεί στην ζωή τους και αύριο θα προσποιούμαι οτι με ενδιαφέρει η δουλεία μου"
πήρα την απόφαση να τα αφήσω όλα για λίγο στην άκρη και να γράψω λίγο.

Η μουσική είναι μια παράξενη υπόθεση, για παράδειγμα ακόμα δεν έχω ξεκαθαρίσει μεσα μου αν οι φυσικοί νόμοι επαρκούν για να περιγράψουν την μαγεία της, σιγά σιγά όμως νομίζω πως χάνουμε το χάρισμα μας να ακούμε και να καταλαβαίνουμε την μουσική που μας περιβάλλει, δεν λέω πως δεν ακούμε μουσική αλλά οτι έχουμε σταματήσει να μετατρέπουμε μια ακρόαση σε εμπειρία. Όπως σε οποιοδήποτε φυσικό σύστημα η εντροπία αντιμάχεται της δυνατότητας εξαγωγής χρήσιμής πληροφορίας έτσι και το μυαλό μας αντιμετωπίζει παρόμοιες δυσκολίες πλέον. Υπάρχει απλά πάρα πολυ μουσική για να την βάλουμε στο μυαλό μας για να την καταλάβουμε πραγματικά, για να θυμόμαστε την αίσθηση της, τον ήχο της, την μοναδικότητά της. Οι πιο πολλοί άνθρωποι που ξέρω γνωρίζουν απίστευτα περισσότερους δίσκους, καλλιτέχνες, φάσεις, εταιρίες, χρονολογίες, κομμάτια. Σε μια φάση της ζωής μου είχα σχεδόν βαρεθεί να απαντώ καταφατικά στην ερώτηση " μα καλά είναι δυνατόν να μην έχεις ξαναακούσει αυτό τον δίσκο, που πας ρε??????" , αναρωτιώμουν μήπως μου συμβαίνει κάτι γιατί δεν μπορούσα να αντιληφθώ πως γίνεται όλοι να έχουν ακούσει τόσα διαφορετικά πράγματα και εγω όχι.
Και σιγά σιγά μπήκαν σκέψεις στο μυαλό μου,
θα επάνελθω στον εγκέφαλο λέγοντας πως οι ικανότητες του όσο εκπληκτικές και αν είναι, ταυτόχρονα είναι αναμφίβολα πεπερασμένες και θα τολμούσα να προσθέσω πως αυτό είναι ιδιαιτέρως εμφανές στις θερμοκρασίες που επικρατούν στην χώρα μας ( ενα κρύο αστείο, μόνο για φυσικούς, παραδέχομαι) αλλά η αλήθεια είναι πως όλοι έχουμε όρια, τα οποία ελάχιστοι υπερβάινουν. Το να έχεις στην κατοχή σου μια συλλογή 100GB με mp3 δεν λέει τίποτα αφού μόνο για να κάνεις ενα πέρασμα και να δεις τι έχεις θέλεις άπειρες ώρες ενω δεν δημιουργείς εμπειρίες, νευρώνες στον εγκέφαλο απλά εγκυκλοπαιδική γνώση. Μπαίνοντας σε ένα mode μεταμοντέρνου cyborg αναπτύσσοντας δεξιοτεχνίες αφαιρετικής κριτικής και συγκριτικής σκέψης που θα ζήλευε και η πιο ανεπτυγμένη μηχανή αναζήτησης μπορείς με σχετική άνεση να δομήσεις τον χάρτη της συλλογής σου, να κατηγοριοποιήσεις να εκτιμήσεις αλλά δύσκολα να νιώσεις. Η ευκολία που προσφέρει το να είσαι ένα κλικ μακρια απο το επόμενο κομμάτι ή χειρότερα απο το επόμενο μέρος του ίδιου κομματιού, αφαιρεί την γραμμικότητα που είναι τόσο αναγκαία για να ξεδιπλωθεί το όραμα ενός μουσικού και οδηγεί πολλές φορές σε λάθος συμπεράσματα. Προσωπικά εγώ αδυνατώ πραγματικά να ακούσω πάνω απο 10 album τον χρόνο και παράλληλα αδυνατώ να κατανοήσω τους ανθρώπους που ακούν 10 την ημέρα και μετά γράφουν για αυτά λες και τα έχουν κάνει κτήμα τους.
Η ουσία της φάσης είναι πως περισσότερα θα καταλάβεις για την μουσική ακούγωντας εναν καλό δισκό ξανα και ξανά και ξανά παρά 250 album σε fast forward. Ένα μουσικό κομμάτι είναι ένα επίπεδο το οποίο παράλληλα είναι πολυδιάστατο, το κάθε μέρος είναι μια τέτοια διάσταση, ο χώρος στον οποίο τοποθετείται το κάθε μέρος είναι μια επιπλέον διάσταση και ο τρόπος που αλληλεπιδρά με τα υπόλοιπα μέρη είναι και αυτό μια διάσταση, αλλά οι περισσότεροι απο μας προτιμούμε την ανάγνωση του πρώτου επιπέδου και χάνουμε την μαγεία του πως δημιουργήθηκε αυτό που ακούμε. Είναι σαν να σου σερβίρουν μια σαλάτα και να αδυνατείς να διαχωρίσεις γευστικά την τομάτα απο την ρόκα, να βλέπεις απλά μια σαλάτα.
Περισσότερο απ'ολα είναι το θέμα της εμπειρίας, τότε μόνο έχει νόημα η μουσική, δεν είναι ένα πίνακας κρεμασμένος σε ένα τοίχο αλλά μια ζωντανή οντότητα που αλληλεπιδρά με το περιβάλλον, μόνο τότε εντυπώνεται μέσα σου, όπως μια μυρωδιά που δεν μπορεί να φύγει απο την σκέψη σου, για αυτό και μερικά album ποτέ δεν θα ξεχαστούν, γιατί σε συνόδευαν, σε οδηγούσαν, όπως για παράδειγμα το να οδηγείς μόνος σου στην εξοχή μέσα σε μια κατασκότεινη καταιγίδα και να ακούς το Happiness του Sebastien Schuller, να φλερτάρεις με Nick Drake, να γαμιέσαι αργόσυρτα σε ένα κοκκινο δωμάτιο με το Come From Heaven των Alpha, να αποκοιμιέσαι μακρυά απο την αγαπημένη σου με την συνοδεία του Μεγάλου Ερωτικού του Χατζιδάκη, να αποσύρεσαι απο την πραγματικότητα με το Thousand Leaves των Sonic Youth, να επανέρχεσαι στην πραγματικότητα με περιέργως οξυμένη διάυγεια μετα απο 7 ώρες Techno λίγο πριν βυθιστείς για πάντα στην άβυσσο ακούγωντας Telefon Tel Aviv - Fahrenheit Fair Enough, να φρικάρεις και να περιφέρεσαι σε άγνωστους δρόμους με άγνωστους ανθρώπους με άγνωστο προορισμό με το Vespertine της Bjork, να ενηλικιωθείς με OK Computer, να πλαντάξεις στο κλάμα δίχως αύριο με το Stalemate των motorphycho, να αναπολείς με το Devendra Banhart - Smokey Rolls down Thunder canyon, να βγάζεις τα εσώψυχα σου με NYC Ghosts and Flowers, να χορεύεις μαστουρωμένος με Pink Floyd Ummagumma, να μείνεις μαλάκας με το the Rip απο Portishead, να υπνωτιστείς και να θεραπευσεις την ψυχή σου με το Variations on the Canon in D Major του Brian Eno.
Η τέχνη της ακρόασης είναι να ακούς λιγότερα.

14 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

to album pou tha epeprepe na adixei ws torino soundrack sti fasi auti tis zois mou, (giati peri soudrack zois milas metaksy allon sto omorfo auto post agapimene mou file) mallon den exei graftei akoma.
ax

Ανώνυμος είπε...

8-bit.....love u mate....
iosifina se katalavainw kai s agapw akoma pio poly.....

coachp είπε...

Καλά τα λες, αν και είσαι αρκετά ατμοσφαιρικός για τα γούστα μου, αλλα η BJORK χτες, μας ξενέρωσε...
Επίσης, θεωρώ οτι έχεις το περιθώριο να ακούς τρια αλμπουμ τον μήνα. Δεν θα σου αρέσουν όλα, θα τα έχεις ακούσει όμως, και θα μπορείς να κρατάς αυτα που θες ωστέ να μην γεμίσει ο εγκέφαλος σου.

Tom Bobandil είπε...

Καλως ηρθαμε πισω...
συμφωνω με το ποστ...
3 - 4 albums τον μηνα μπορεις να τα ακουσεις...παντως...

Υ.Γ. το no clear mind crew τα σπαει!!!!!!!!

0comments είπε...

Για κάποιο περίεργο λόγο στο αμάξι έχω κασέτες και πολύ το χαίρομαι!
Sinceramente!
Όμως είναι ευκολία να θυμάσαι κάτι (αν είσαι σαν την αφεντομουτσουνάρα μ(α)ου μπάρμπας) και να τρέχεις στον teraστιο σκληρό και να το βρίσκεις. Χάπυ Ογκουστ!

Ανώνυμος είπε...

Είναι γεγονός οτι η πληροφορία που δεχόμαστε πλέον σε όλα τα επίπεδα, ξεπερνά το capacity του ανθρώπινου εγκεφάλου -ένα παιδί 15 χρονών σήμερα έχει λάβει μεγαλύτερη ποσότητα πληροφορίας (μέσα από το σχολείο, την τηλεόραση, το διαδίκτυο κτλ) από ότι ένας ναυτικός (κοσμογυρισμένος υποτίθεται) σε όλη τη διάρκεια της ζωής του πριν 100 χρόνια. Βέβαια, η πληροφορία έχει γίνει υποκατάστατο της εμπειρίας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται -έχεις δίκαιο που λες οτι πλέον ακούμε τους δίσκους και δεν τους βιώνουμε. Αλλά σκέψου: Μήπως αυτό θα συνέβαινε έτσι κι αλλιώς; Πόσοι 30άρηδες είχαν τα περιθώρια τα αφιερώσουν χρόνο για να βιώσουν (ή έστω να ακούσουν) μουσικές, ταινίες κτλ πριν 30 χρόνια; Θέλω να πω δλδ οτι εν μέρει αυτό οφείλεται στο αναπόφευκτο του χρόνου που περνάει και μας κάνει γέρους... :-/ Το ασφαλέστερο κριτήριο λοιπόν για να δούμε αν ισχύει αυτό που λες, είναι να παρατηρήσουμε τους πιτσιρικάδες!

Και κάτι τελευταίο, σχετικό με το θέμα του information overload: Με δεδομένο οτι ο οργανισμός μας δεν είχε τα χρονικά περιθώρια για να προσαρμοστεί στη ραγδαία αύξηση της λαμβανόμενης πληροφορίας, δεν νομίζετε οτι οι ασθένειες-μάστιγα της γενιάς μας (και ίσως των επόμενων γενιών, αν υπάρξουν...) θα είναι το Alzheimer και η γεροντική άνοια από τα 50;

Scary shit!

Ανώνυμος είπε...

viva italia!
viva la musica!
viva l'estate!
viva las vegas

8-bit είπε...

viva

Ανώνυμος είπε...

Πολύ θα συμφωνήσω κι εγώ 8-bit, μόνο να σχολιάσω ότι κάθε μορφή τέχνης (και ένας πίνακας κρεμασμένος στον τοίχο δλδ) είναι πολυδιάστατη, παραστατική και μη, αποτελούμενη από πολλούς κώδικες και επίπεδα, που σωστά αναφέρεις, ανάγνωσης, που σε καμία περίπτωση δεν εξαντλούνται, ίσως ούτε με την επανάληψη.
Αυτό, για τη διάσωση της ζωγραφικής και τον παραλίγο υποβιβασμό της σε κάτι λιγότερο από μία σαλάτα!

Viva!

8-bit είπε...

Και εγώ με την σειρά μου θα συμφωνήσω μαζί σου, έχεις απόλυτο δίκιο δεν ήθελα να πω κάτι τέτοιο, αναφερόμουν πιο πολυ στην ελευθερία που υπάρχει στο να ακούσεις ένα κομμάτι κάτω απο χιλιάδες διαφορετικές τοποθεσίες και καταστάσεις σε αντίθεση με την ακινησία που αναγκαστικά συνοδεύει οτιδήποτε το υλικό. Μια στροφή 180 μοιρών δεν σου αφερεί την δυνατότητα της ακρόασης αλλά ίσως αφαιρεί την δυνατότητα θέαση. Cheers!!!!

Ανώνυμος είπε...

Κάθετι έχει τη χάρη του. Ακόμα και η μη-κίνηση. Δεν τίθεται θέμα ανταγωνισμού μεταξύ των τεχνών, θα προσθέσω, καθώς η ελευθερία (με όλη τη σχετικότητά της) παρέχεται στην πληθώρα συναισθημάτων που μπορεί να προκαλέσει ένα δημιούργημα. Και άλλωστε εκεί έγκειται και η όλη "ανάγνωση" , επικοινωνία, ή απόλαυση ας πούμε καλύτερα .

Ανώνυμος είπε...

Let us go then, you and I,
When the evening is spread out against the sky
Like a patient etherized upon a table;
Let us go, through certain half-deserted streets,
The muttering retreats
Of restless nights in one-night cheap hotels
And sawdust restaurants with oyster-shells:
Streets that follow like a tedious argument
Of insidious intent
To lead you to an overwhelming question …
Oh, do not ask, “What is it?”
Let us go and make our visit.

Ανώνυμος είπε...

Prwth fora bainw sto blog kai omologw oti den einai kai to pio elafry thema eidika otan eisaisth douleia,kaneis break kai kapoios sou ypenthymizei ta klassika anapanthta erwthmata peri mousikhs,mnousikhs akroashs,diafwnies typou oti akousame mexri ta 15 tha mas akolouthei gia panta,sthn zwh tou kapioios borei na akousei mono 2000 diskous (mathimatika apodedeigmeno apo filo mou) kai alla apostwmotika sxolia kai endoscopikes apopseis san thn dikh sou.

Ola ayta ta poly logika kai eystoxa erwthmata me kanoun na sou apanthsw:exeis dikio alla aytos o peperasmenos egkefalos mas liga exei na kanei me th mousikh kai oso akoma akouw ( 10-50 diskous/cd/k7s weekly ) xwris vevaia na me enthousiasei tipota pia toso poly ,kathe fora tha skefotmai oti h epomenos diskos tha einai h mousikh ths zwhs mou.

kai etsi pernaei o kairos.....

Νάρκισσος είπε...

Από 11 χρονών περίπου, όταν δηλαδή άρχισα ν΄ακούω συστηματικά μουσική δικής μου καθαρά επιλογής, νιώθω ακριβώς αυτό το πράγμα. Παίρνω ένα δίσκο και μου παίρνει μέρες, βδομάδες, μήνες κάποτε να πω ότι τον "άκουσα" και να το εννοώ. Ανά περίοδο, ακούω τα ίδια και τα ίδια, δέκα-δεκαπέντε κομμάτια συνέχεια, μέχρι να κατασταλάξουν μέσα μου. Αλλά τα κομμάτια αυτά γίνονται δικά μου, προεκτάσεις του εαυτού μου -σκέφτομαι καμιά φορά πως, αν έχανα κάποτε την ακοή μου, θα συνέχιζα να τα κατέχω.

Δηλώνω ευγνώμων που μου δώσατε την ευκαιρία να ανιχνεύσω μέσα σε λέξεις ένα τόσο αόριστο (κι ωστόσο σαφές μέσα μου) συναίσθημα.