Πρώτα απ’ όλα αυτό δεν είναι απάντηση ούτε στον Bruce αλλά ούτε στον Elefanta, βέβαια τους ευχαριστώ και τους δύο γιατί τα post τους ξεκινήσανε αυτόν τον διάλογο.
Αυτό θα έλεγα πως είναι οι παραπέρα σκέψεις μου.
Εγώ θα ήθελα να ξεκινήσω όχι από την τέχνη αυτή καθεαυτή σαν δημιουργία, αλλά από το αποτέλεσμα της δημιουργικής αυτής διαδικασίας. ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΕΧΝΗΣ.
Τι είναι λοιπόν το έργο τέχνης?
Το έργο τέχνης ουσιαστικά είναι ένα απλό αντικείμενο σαν όλα τα άλλα, έτσι δεν είναι?
Σε τι διαφέρει ας πούμε ένα έργο τέχνης από ένα τραπέζι?
Αρχικά θα μπορούσαμε να πούμε πως το τραπέζι έχει κάποια χρησιμότητα, και ότι γι’ αυτό είναι το προϊόν ενός τεχνίτη και όχι ενός καλλιτέχνη. Αν προχωρήσουμε όμως παραπέρα θα μπορούσαμε να πούμε ότι σε αυτό που διαφέρει ας πούμε η Τζοκόντα από ένα ράφι είναι ότι η Τζοκόντα είναι επενδυμένη με νόημα, πολιτισμικό νόημα. Είναι δηλαδή ένα αντικείμενο το οποίο είναι κατά κάποιο τρόπο μαγικό. Θα μπορούσαμε ακόμα να πούμε ότι δεν διαφέρει και πολύ από ένα Τοτέμ.
Ένα Τοτέμ είναι ένα αντικείμενο μαγικό, ένα αντικείμενο το οποίο έχει (για τους ανθρώπους που το πιστεύουνε) την δυνητική ικανότητα να παράγει έργο. Ένα αντικείμενο το οποίο είναι το κέντρο τελετουργιών που γίνονται προς τιμή του με απώτερο σκοπό την παραγωγή αυτού του έργου. Ένα αντικείμενο το οποίο μπορεί να γίνει αντικείμενο «πόθου», να γίνει η αιτία διαμάχης.
Όμως για μισό λεπτό, και η Τζοκόντα δεν μπορεί να τα κάνει αυτά? Πώς? Μα η Τζοκόντα δεν είναι ένα αντικείμενο το οποίο είναι στο κέντρο καθημερινών σύγχρονων τελετουργιών? Κάθε μέρα εκατοντάδες άνθρωποι δεν μαζεύονται μπροστά της και σε μια ατμόσφαιρα ησυχίας την θαυμάζουν? Η Τζοκόντα δεν λαμβάνει μέρος σε τελετουργίες μάθησης προς τιμήν της σε σχολές τέχνης ανά τον κόσμο με απώτερο σκοπό την παραγωγή έργου, του έργου της μάθησης αλλά και άλλων έργων τέχνης? Δεν είναι ένα αντικείμενο που μπορεί δυνητικά να παράγει έργο μέσω της έμπνευσης? Δεν μπορεί να γίνει αντικείμενο πόθου? Να ξεκινήσει διαμάχες?
Άρα λοιπόν ένα έργο τέχνης δεν διαφέρει και πολύ από ένα θρησκευτικό αντικείμενο. Η τέχνη πάντα δεν ήταν ούτως ή άλλως πάντα σε στενή σχέση με την Θρησκεία? Μιχαήλ Άγγελος ή Βυζαντινή τέχνη ή και ακόμα Τοτέμ φυλών της Αμερικής δεν βρίσκονται τώρα σε μουσεία? Άρα τέχνη και θρησκεία μπορούν να επενδύσουν μια μαγική αύρα στα αντικείμενα έτσι δεν είναι? Τώρα βέβαια για έναν Εβραίο ένας Σταυρός δεν λέει και πολλά, άρα πέφτουμε πάλι σε σχετικότητες. Το σημαντικό είναι ότι η τέχνη έχει αυτήν την περίεργη δυνατότητα να επενδύει τα έργα της με ένα ιδιαίτερο νόημα μια δυνατότητα που μπορεί να συγκριθεί με αυτήν της θρησκείας και γιαυτο άλλωστε έχει και θεματοφύλακες όπως και η θρησκεία, αυτούς που ελέγχουν, αποφασίζουν και εκτιμούν την αξία της, τους κριτικούς και ιστορικούς της τέχνης που ελέγχουν την πορεία της.
Περιττό βέβαια να πω πως με αυτά δεν θέλω να καταλήξω σε λαϊκότητες του στυλ: η τέχνη είναι θρησκεία ΠΑΟ 13!! Αλλά απλά να πω πως το τι νόημα έχει για τον κάθε έναν ένα έργο τέχνης εκφράζεται στην μαγική σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ του ιδίου και αυτού που τον κάνει το αντικείμενο να νιώθει, να σκέφτεται και να απολαμβάνει.
9 σχόλια:
Μεγάλη κουβέντα (ξανα)πιάσαμε.
Ειχαν ακουστεί διάφορα ωραία για την Τέχνη και παλιότερα σε διάφορα blogs.
What the hell is art?
Είναι, πάντως, μια συζήτηση που δεν γίνεται εύκολα στα blogs, ούτε σε forum, ούτε σε chat.
Για όλα τα πολιτισμικά κείμενα, βάση της αξιολόγησης αποτελούν πρωταρχικά τα αισθητικά κριτίρια τα οποία όμως σε καμία περίπτωση δεν υπόκεινται σε γενικεύσεις καθώς δεν εντάσσονται στη σφαίρα της αλγοριθμικής λογικής αφού από τη μια είναι εφήμερα και υπόκεινται στη ‘λογική΄ της σχετικότητας και από την άλλη αποτελούν φαινόμενα που βρίσκονται στη σφαίρα των αισθήσεων παρά της διανοητικής λειτουργίας.
Οι αισθητικές κρίσεις δεν αποτελούν δηλαδή τίποτα παραπάνω από αυθαίρετες προβολές της υποκειμενικότητας ;
H απάντηση σε αυτό το ερώτημα προκύπτει από το γεγονός ότι τα αισθητικά φαινόμενα απαιτούν για μια αποτελεσματική αξιολόγηση περισσότερο εκτίμηση παρά ανάλυση.
Δυο εμπειρίες δεν μπορούν να είναι ίδιες άρα ούτε και τα αισθητικά κριτίριά τους.
Στη σφαίρα των τεχνών και της αισθητικής είναι κοινά αποδεκτό ότι κάποιος μαθαίνει τα κριτήρια αξιολόγησης, μαθαίνοντας μια μορφή τέχνης.
‘Η τέχνη και τα εφόδια πρόσληψής της φτιάχνονται στο ίδιο μαγαζι’ – Geertz
Η jazz φέρει εκτεταμένα το χαρακτηριστικό της μοναδικότητας λόγω του αυτοσχεδιαστικού της χαρακτήρα.Η jazz λειτουργεί καλύτερα όταν προκαλεί και ανταγωνίζεται προ-οριοθετημένες παραστάσεις και γι’ αυτό η αξιολόγηση με κεκτημένα συμπαγή κριτήρια δρα ανασταλτικά. Τα αξιολογικά κριτήρια αλλάζουν καθώς εξελλισεται και η jazz. Ομοίως και η εθνογραφία, η οποία όπως δείξαμε βασίζεται στον αυτοσχεδιασμό, λειτουργεί καλύτερα όταν μας εκπλήσσει, όταν ανατρέπει κεκτημένα νοήματα ή διευρύνει τα προηγούμενα όρια της κατανόησής μας. Επομένως αυτό που χρειάζεται είναι η δυνατότητα να επαναθεωρεί και να επαναπροσδιορίζει κανείς τα κριτήριά του τη στιγμή που (συ)σχετίζεται με κάποιο αντικείμενο
Η αισθητική εμπειρία δεν μπορεί να παγιωθεί καθώς προκύπτει μόνο τη στιγμή της διάδρασης με ένα αισθητικό φαινόμενο
Οι αισθητικές κρίσεις αλλάζουν με τον καιρό και προηγούμενα έργα μπορεί να επαναξιολογηθούν
Η μεταφορά της jazz μπορεί να μας βοηθήσει στην κατανόηση της εξέλιξης ή ακόμα και μεταμόρφωσης τέτοιας κριτικής άποψης : ‘η αυθεντικότητα και η πρωτοπορία στην τέχνη, όπως ίσως και στην επιστήμη, συχνά αποτελείται από μια μετατόπιση της προσοχής σε πτυχές της πραγματικότητας που παρέμεναν κρυμμένες, σε ανακαλύψεις σχέσεων εώς τότε αγνοημένων και σε όψεις οικείων αντικειμένων ή διαδικασιών με άλλη ματιά
Από παλιότερή μου εργασία : :ethnography as jazz
εγω το λυσα με τη μεθοδο της ξανθιας παντως.
μα τι παθαμε κι εχουμε ολοι ποστ για την τεχνη?
χμ..μας ενδιαφερει, ε?
Και αυτή η προσέγγιση πολύ ενδιαφέρουσα! Πάντως γενικά μην υποτιμάτε τα τραπέζια.. είναι μερικές φορές που δείχνουν ομορφότερα ακόμα και από αυτούς τους επικούς πίνακες του Ελ Γκρέκο!
chaka υπερ-σουπερ-ντουπλερ-σόνικ-ταυτίζομαι
εγω στην παρομοιωση με το τραπεζι ανακαλυπτω οτι η τεχνη ειναι ενα εργαλειο για να ακουμπησει κανεις οσα γενικα εχει μπροστα του μεσα του ασχημα ωραια καλα με εναν "μαζικοποιημενο" τροπο...οπως δηλαδη παιρνονται και οι αποφασεις..
δεν ηθελα ομς να το μπλεξω με διαφανες πολιτικες θεωριες
ωραία καλά το πάμε!! η φάση παιδιά μου ειναι η μαγεία!! Το γεγονός ότι ένα αντικείμενο έχει την ικανότητα να μας επιρεάσει (έχοντας σαν αφεριρία τα έργα τέχνης) μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα αντικείμενα: π.χ. η σχέση ενός μικρού κοριτσιου με την κούκλα του ή ενός "πόντικα" με το μηχανάκι του και ακόμα ενός blogger με το λαπτοπ του. η σχέση που αναπτύσσεται μεταξύ των ανθρώπων και των αντικειμένων πολλες φορές ξεπερνά το υλικό επίπεδο και περνάει στο μαγικό!
Cool blog, interesting information... Keep it UP Isuzu trooper headlamps Netzero dial up photos of penile cancer Diversity car tv tuner honda vtx 1300 foot pegs
Δημοσίευση σχολίου